بررسی میزان مشارکت آب زیرزمینی کم عمق با شوری های مختلف در تأمین نیاز آبی و عملکرد گیاه ذرت

به­منظور بررسی سهم مشارکت آب زیرزمینی کم عمق در تأمین بخشی از نیاز آبی و تعیین عملکرد گیاه ذرت تابستانه، تحقیقی در لایسیمترهای استوانه ای شکل به قطر 8/0 و ارتفاع 2/1 متر در استان خوزستان (اهواز) انجام شد.  بیست و چهار لایسیمتر با مشخصات فوق الذکر به صورت مدفون در مزرعه آزمایشی کار گذاشته و از خاک همان مزرعه (که دارای بافت سیلت لوم بود) با رعایت نیمرخ طبیعی آن پر شدند.  سطح آب زیرزمینی در لایسیمترها با استفاده از بطری ماریوت در عمق 6/0 متر ثابت نگه داشته شد.  تیمارهای مورد استفاده شامل سه سطح شوری آب زیرزمینی معادل 5/2، 5، و 5/7 دسی زیمنس بر متر و دو سطح آبیاری معادل 70 و 100 درصد نیاز آبیاری محاسبه شده در نظر گرفته شدند.  آزمایش به صورت فاکتوریل و در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی، با 3 تکرار اجرا شد.  یک تیمار کشت ذرت بدون آب زیرزمینی با 3 تکرار و با آبیاری کامل به عنوان تیمار شاهد در نظر گرفته شد.  نتایج نشان داد که میزان مشارکت آب زیرزمینی در سطح آبیاری معادل 70 درصد، در شوری های فوق الذکر به ترتیب 00/25، 09/22، و 71/19 درصد، و با 100 درصد تأمین نیاز آبی، 28/5، 61/4، و 76/3 درصد است که این اختلاف در سطح 5 درصد معنی دار است.  در سطح آبیاری 70 درصد و در همان شوری ها، کاهش عملکرد دانه نسبت به تیمار شاهد به ترتیب 6/23، 3/28، و 1/30 درصد و در مورد ماده خشک 2/33، 8/35، و 6/36 درصد است.  با 100 درصد تأمین نیاز آبی نیز کاهش عملکرد دانه در شوری های مذکور به ترتیب 2/19، 6/25، و 2/22 درصد و در مورد مادۀ خشک 6/25، 2/31، و 5/24 درصد است.  در حالت آبیاری کامل، با افزایش شوری آب زیرزمینی، مشارکت آب زیرزمینی در تأمین نیاز آبی کم می ­شود و احتمالاً تبخیر کمتر از سطح خاک، تجمع کمتر نمک در ناحیۀ ریشۀ گیاه، و افزایش نسبی عملکرد را به دنبال داشته است.